1. Trang Chủ
    2. ›
  2. Giáo Án Lớp 10
    3. ›
  3. Giáo Án Khác

Giáo án Hình học 10 (cơ bản) - Chương I, Bài 1: Các khái niệm - Trần Sĩ Tùng

doc 21 trang Thanh Trang 29/08/2025 600
Download
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án Hình học 10 (cơ bản) - Chương I, Bài 1: Các khái niệm - Trần Sĩ Tùng", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • docgiao_an_hinh_hoc_10_co_ban_chuong_i_bai_1_cac_khai_niem_tran.doc

Nội dung tài liệu: Giáo án Hình học 10 (cơ bản) - Chương I, Bài 1: Các khái niệm - Trần Sĩ Tùng

  1. Traàn Só Tuøng Hình hoïc 10 Ngaøy soaïn: 2/9/2012 Chöông I: VECTÔ Tieát daïy: 01 Baøøi 1: CAÙC ÑÒNH NGHÓA I. MUÏC TIEÂU: Kieán thöùc: Naém ñöôïc ñònh nghóa vectô vaø nhöõng khaùi nieäm quan troïng lieân quan ñeán vectô nhö: söï cuøng phöông cuûa hai vectô, ñoä daøi cuûa vectô, hai vectô baèng nhau, Hieåu ñöôïc vectô 0 laø moät vectô ñaïc bieät vaø nhöõng qui öôùc veà vectô 0 . Kó naêng: Bieát chöùng minh hai vectô baèng nhau, bieát döïng moät vectô baèng vectô cho tröôùc vaø coù ñieåm ñaàu cho tröôùc. Thaùi ñoä: Reøn luyeän oùc quan saùt, phaân bieät ñöôïc caùc ñoái töôïng. II. CHUAÅN BÒ: Giaùo vieân: Giaùo aùn, phieáu hoïc taäp. Hoïc sinh: SGK, vôû ghi. Ñoïc tröôùc baøi hoïc. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh toå chöùc: Kieåm tra só soá lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: H. Ñ. 3. Giaûng baøi môùi: TL Hoaït ñoäng cuûa Giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa Hoïc sinh Noäi dung Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu khaùi nieäm vectô Cho HS quan saùt hình 1.1. HS quan saùt vaø cho nhaän xeùt I. Khaùi nieäm vectô Nhaän xeùt veà höôùng chuyeån veà höôùng chuyeån ñoäng cuûa oâ ÑN: Vectô laø moät ñoaïn thaúng 15’ ñoäng. Töø ñoù hình thaønh khaùi toâ vaø maùy bay. coù höôùng. nieäm vectô. AB coù ñieåm ñaàu laø A, ñieåm B cuoái laø B.  Ñoä daøi vectô ABñöôïc kí A a  hieäu laø: AB = AB. Giaûi thích kí hieäu, caùch veõ Vectô coù ñoä daøi baèng 1 ñgl vectô. vectô ñôn vò. Vectô coøn ñöôïc kí hieäu laø   a,b,x,y , H1. Vôùi 2 ñieåm A, B phaân Ñ. AB vaø BA . bieät coù bao nhieâu vectô coù ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái laø A hoaëc B?   H2. So saùnh ñoä daøi caùc vectô Ñ2. AB BA AB vaø BA ? Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu khaùi nieäm vectô cuøng phöông, vectô cuøng höôùng Cho HS quan saùt hình 1.3. Ñöôøng thaúng ñi qua ñieåm 20’ Nhaän xeùt veà giaù cuûa caùc vectô ñaàu vaø ñieåm cuoái cuûa moät H1. Haõy chæ ra giaù cuûa caùc Ñ1. Laø caùc ñöôøng thaúng AB, vectô ñgl giaù cuûa vectô ñoù. 1
  2. Hình hoïc 10 Traàn Só Tuøng     vectô: AB,CD,PQ,RS, ? CD, PQ, RS, ÑN: Hai vectô ñgl cuøng H2. Nhaän xeùt veà VTTÑ cuûa Ñ2. phöông neáu giaù cuûa chuùng caùc giaù cuûa caùc caëp vectô: a) truøng nhau song song hoaëc truøng nhau.   Hai vectô cuøng phöông thì a) AB vaø CD b) song song   c) caét nhau coù theå cuøng höôùng hoaëc ngöôïc b) PQ vaø RS   A B C D höôùng. c) EF vaø PQ ? Ba ñieåm phaân bieät A, B, C Q   F R thaúng haøng AB vaø AC P GV giôùi thieäu khaùi nieäm hai E cuøng phöông. vectô cuøng höôùng, ngöôïc S höôùng. H3. Cho hbh ABCD. Chæ ra Ñ3.  AB vaø AC cuøng phöông caùc caëp vectô cuøng phöông,   cuøng höôùng, ngöôïc höôùng? AD vaø BC cuøng phöông   AB vaø DC cuøng höôùng, H4. Neáu ba ñieåm phaân bieät A, Ñ4. Khoâng theå keát luaän. B, C thaúng haøng thì hai vectô AB vaø BC coù cuøng höôùng hay khoâng? Hoaït ñoäng 3: Cuûng coá Nhaán maïnh caùc khaùi nieäm: 8’ vectô, hai vectô phöông, hai vectô cuøng höôùng. Caâu hoûi traéc nghieäm:  Caùc nhoùm thöïc hieän yeâu caàu Cho hai vectô AB vaø CD vaø cho keát quaû d). cuøng phöông vôùi nhau. Haõy choïn caâu traû lôøi ñuùng:  a) AB cuøng höôùng vôùi CD b) A, B, C, D thaúng haøng c) AC cuøng phöông vôùi BD d) BA cuøng phöông vôùi CD 4. BAØI TAÄP VEÀ NHAØ: Baøi 1, 2 SGK Ñoïc tieáp baøi “Vectô” IV. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG: 2
  3. Traàn Só Tuøng Hình hoïc 10 Ngaøy soaïn: 2/9/2012 Chöông I: VECTÔ Tieát daïy: 02 Baøøi 1: CAÙC ÑÒNH NGHÓA (tt) I. MUÏC TIEÂU: Kieán thöùc: Naém ñöôïc ñònh nghóa vectô vaø nhöõng khaùi nieäm quan troïng lieân quan ñeán vectô nhö: söï cuøng phöông cuûa hai vectô, ñoä daøi cuûa vectô, hai vectô baèng nhau, Hieåu ñöôïc vectô 0 laø moät vectô ñaïc bieät vaø nhöõng qui öôùc veà vectô 0 . Kó naêng: Bieát chöùng minh hai vectô baèng nhau, bieát döïng moät vectô baèng vectô cho tröôùc vaø coù ñieåm ñaàu cho tröôùc. Thaùi ñoä: Reøn luyeän oùc quan saùt, phaân bieät ñöôïc caùc ñoái töôïng. II. CHUAÅN BÒ: Giaùo vieân: Giaùo aùn, phieáu hoïc taäp. Hoïc sinh: SGK, vôû ghi. Ñoïc tröôùc baøi hoïc. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh toå chöùc: Kieåm tra só soá lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: (5’) H. Theá naøo laø hai vectô cuøng phöông? Cho hbh ABCD. Haõy chæ ra caùc caëp vectô cuøng phöông,  cuøng höôùng? Ñ. AB vaø DC cuøng höôùng, 3. Giaûng baøi môùi: TL Hoaït ñoäng cuûa Giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa Hoïc sinh Noäi dung Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu khaùi nieäm hai vectô baèng nhau Töø KTBC, GV giôùi thieäu III. Hai vectô baèng nhau khaùi nieäm hai vectô baèng Hai vectô avaø b ñgl baèng 20’ nhau.   nhau neáu chuùng cuøng höôùng H1. Cho hbh ABCD. Chæ ra Ñ1. AB DC , vaø coù cuøng ñoä daøi, kí hieäu caùc caëp vectô baèng nhau? a b. Chuù yù: Cho a, O.  ! A sao H2. Cho ABC ñeàu.    Ñ2. Khoâng. Vì khoâng cuøng cho OA a . AB BC ? höôùng. H3. Goïi O laø taâm cuûa hình luïc Ñ3. Caùc nhoùm thöïc hieän giaùc ñeàu ABCDEF. 1) OA CB DO EF . 1)  Haõy  chæ ra caùc vectô baèng OA , OB, ? 2) Ñaúng thöùc naøo sau ñaây laø ñuùng?  a) AB CD b) AO DO   2) c) vaø d) ñuùng. c) BC FE   d) OA OC 3
  4. Hình hoïc 10 Traàn Só Tuøng Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu khaùi nieäm vectô – khoâng GV giôùi thieäu khaùi nieäm IV. Vectô – khoâng 10’ vectô – khoâng vaø caùc qui öôùc Vectô – khoâng laø vectô coù veà vectô – khoâng. ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái truøng nhau, kí hieäu 0 .  H. Cho hai ñieåm A, B thoaû: Ñ. Caùc nhoùm thaûo luaän vaø 0 AA , A.   AB BA . Meänh ñeà naøo sau cho keát quaû b). 0 cuøng phöông, cuøng höôùng ñaây laø ñuùng? vôùi moïi vectô.  a) AB khoâng cuøng höôùng vôùi 0 = 0.   BA .  A  B AB 0 . b) AB 0 .  c) AB > 0. d) A khoâng truøng B. Hoaït ñoäng 3: Cuûng coá Nhaán maïnh caùc khaùi nieäm 8’ hai vectô baèng nhau, vectô – khoâng. Caâu hoûi traéc nghieäm. Choïn Caùc nhoùm thaûo luaän vaø cho phöông aùn ñuùng: keát quaû: 1)  Cho töù giaùc ABCD coù 1) a AB DC . Töù giaùc ABCD laø: 2) b a) Hình bình haønh b) Hình chöõ nhaät c) Hình thoi d) Hình vuoâng 2) Cho nguõ giaùc ABCDE. Soá caùc vectô khaùc 0 coù ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái laø caùc ñænh cuûa nguõ giaùc baèng: a) 25 b) 20 c) 16 d) 10 4. BAØI TAÄP VEÀ NHAØ: Baøi 2, 3, 4 SGK IV. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG: Ngaøy soaïn: 2/9/2012 Chöông I: VECTÔ Tieát daïy: 03 Baøøi 1: BAØI TAÄP CAÙC ÑÒNH NGHÓA I. MUÏC TIEÂU: Kieán thöùc: 4
  5. Traàn Só Tuøng Hình hoïc 10 Cuûng coá caùc khaùi nieäm veà vectô: phöông, höôùng, ñoä daøi, vectô – khoâng. Kó naêng: Bieát caùch xeùt hai vectô cuøng phöông, cuøng höôùng, baèng nhau. Vaän duïng caùc khaùi nieäm vectô ñeå giaûi toaùn. Thaùi ñoä: Luyeän tö duy linh hoaït, saùng tao. II. CHUAÅN BÒ: Giaùo vieân: Giaùo aùn, phieáu hoïc taäp. Hoïc sinh: SGK, vôû ghi. Laøm baøi taäp. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh toå chöùc: Kieåm tra só soá lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: (Loàng vaøo quaù trình luyeän taäp) H. Ñ. 3. Giaûng baøi môùi: TL Hoaït ñoäng cuûa Giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa Hoïc sinh Noäi dung Hoaït ñoäng 1: Luyeän kó naêng xaùc ñònh vectô Yeâu caàu HS veõ hình vaø xaùc Caùc nhoùm thöïc hieän vaø cho 1. Cho nguõ giaùc ABCDE. Soá 10’ ñònh caùc vectô. keát quaû. caùc vectô khaùc 0 coù ñieåm H. Vôùi 2 ñieåm phaân bieät coù Ñ. 2 vectô ñaàu vaø ñieåm cuoái laø caùc ñænh bao nhieâu vectô khaùc 0 ñöôïc B cuûa nguõ giaùc baèng: A C taïo thaønh? a) 25 b) 20 D E c) 10 d) 10 Hoaït ñoäng 2: Luyeän kó naêng xeùt hai vectô cuøng phöông, cuøng höôùng Yeâu caàu HS veõ hình vaø xaùc Caùc nhoùm thöïc hieän vaø cho 2. Cho luïc giaùc ñeàu ABCDEF, 15’ ñònh caùc vectô. keát quaû. taâm O. Soá caùc vectô, khaùc 0 , H1. Theá naøo laø hai vectô cuøng Ñ2. Giaù cuûa chuùng song song cuøng  phöông (cuøng höôùng) phöông? hoaëc truøng nhau. vôùi OC coù ñieåm ñaàu vaø ñieåm A B cuoái laø caùc ñænh cuûa luïc giaùc baèng: F C O a) 5 b) 6 c) 7 d) 8 E D Nhaán maïnh hai vectô cuøng 3. Cho 2 vectô a,b,c ñeàu phöông coù tính chaát baéc caàu. khaùc 0 . Caùc khaúng ñònh sau ñuùng hay sai? a) Neáu a,b cuøng phöông vôùi c thì a,b cuøng phöông. b) Neáu a,b cuøng ngöôïc höôùng vôùi c thì a,b cuøng höôùng. Hoaït ñoäng 3: Luyeän kó naêng xeùt hai vectô baèng nhau H1. Theá naøo laø hai vectô baèng Ñ1. Coù cuøng höôùng vaø ñoä daøi 4. Cho töù giaùc ABCD. Chöùng 15’ nhau? baèng nhau. minh raèng töù giaùc ñoù laø hình 5
  6. Hình hoïc 10 Traàn Só Tuøng A B bình  haønh khi vaø chæ khi Nhaán maïnh ñieàu kieän ñeå AB DC . moät töù giaùc laø hình bình haønh. D C H2. Neâu caùch xaùc ñònh ñieåm 5. Cho ABC. Haõy döïng ñieåm Ñ2. D?   D ñeå: a) AB DC   a) ABCD laø hình bình haønh. b) AB CD Nhaán maïnh phaân bieät ñieàu b) ABDC laø hình bình haønh. kieän ñeå ABCD vaø ABDC laø hình bình haønh Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá Nhaán maïnh: 3’ – Caùc khaùi nieäm vectô. – Caùch chöùng minh hai vectô baèng nhau. 4. BAØI TAÄP VEÀ NHAØ: Laøm tieáp caùc baøi taäp coøn laïi. Ñoïc tröôùc baøi “Toång vaø hieäu hai vectô”. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG: Ngaøy soaïn: 4/9/2012 Chöông I: VECTÔ Tieát daïy: 03 Baøøi 2: TOÅNG VAØ HIEÄU CUÛA HAI VECTÔ I. MUÏC TIEÂU: Kieán thöùc: Naém ñöôïc caùc tính chaát cuûa toång hai vectô, lieân heä vôùi toång hai soá thöïc, toång hai caïnh cuûa tam giaùc. Naém ñöôïc hieäu cuûa hai vectô. Kó naêng: Bieát döïng toång cuûa hai vectô theo ñònh nghóa hoaëc theo qui taéc hình bình haønh. Bieát vaän duïng caùc coâng thöùc ñeå giaûi toaùn. Thaùi ñoä: Reøn luyeän tö duy tröøu töôïng, linh hoaït trong vieäc giaûi quyeát caùc vaán ñeà. II. CHUAÅN BÒ: Giaùo vieân: Giaùo aùn. Caùc hình veõ minh hoaï. Hoïc sinh: SGK, vôû ghi. OÂn taäp kieán thöùc vectô ñaõ hoïc. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh toå chöùc: Kieåm tra só soá lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: (5’) H. Neâu ñònh nghóa hai vectô baèng nhau.   AÙp duïng: Cho ABC, döïng ñieåm M sao cho: AM BC . 6
  7. Traàn Só Tuøng Hình hoïc 10 Ñ. ABCM laø hình bình haønh. 3. Giaûng baøi môùi: TL Hoaït ñoäng cuûa Giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa Hoïc sinh Noäi dung Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu veà Toång cuûa hai vectô  H1. Cho HS quan saùt h.1.5. I. Toång cuûa hai vectô Ñ1. Hôïp löïc F cuûa hai löïc 20’ Cho bieát löïc naøo laøm cho a) Ñònh nghóa: Cho hai vectô F1 vaø F2 .  thuyeàn chuyeån ñoäng? F avaø b . Laáy moät ñieåm A tuyø yù, 1     veõ AB a,BC b . Vectô AC F ñgl toång cuûa hai vectô avaø b . GV höôùng daãn caùch döïng  F2 Kí hieäu laø a b . vectô toång theo ñònh nghóa. Chuù yù: Ñieåm cuoái cuûa AB B  a truøng vôùi ñieåm ñaàu cuûa BC . b b) Caùc caùch tính toång hai vectô: A a b C + Qui taéc 3 ñieåm: H2. Tính toång: Ñ2. Döïa vaøo qui taéc 3 ñieåm.         AB BC AC a) AB BC CD DE a) AE b) 0   + Qui taéc hình bình haønh: b) AB BA    AB AD AC H3. Cho hình bình haønh Ñ3.     ABCD. Chöùng  minh: AB AD AB BC AC AB AD AC B C Töø ñoù ruùt ra qui taéc hình bình haønh. A D Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu tính chaát cuûa toång hai vectô H1. Döïng a b,b a . Nhaän Ñ1. 2 nhoùm thöïc hieän yeâu II. Tính chaát cuûa pheùp coäng 15’ xeùt? caàu. caùc vectô B C b Vôùi  a,b,c , ta coù: a a b a a a) a b b a (giao hoaùn) b A b D b) a b c a b c H2. B b C c) a 0 0 a a Döïng a b,b c , a b c , a c b b a b c . Nhaän xeùt? A a c D Hoaït ñoäng 3: Cuûng coá Nhaán maïnh caùc caùch xaùc ñònh vectô toång. Môû roäng cho toång cuûa nhieàu vectô. So saùnh toång cuûa hai vectô vôi toång hai soá thöïc vaø toång ñoä daøi hai caïnh cuûa tam giaùc. 7
  8. Hình hoïc 10 Traàn Só Tuøng 4. BAØI TAÄP VEÀ NHAØ: Baøi 1, 2, 3, 4 SGK. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG: Ngaøy soaïn: 4/9/2012 Chöông I: VECTÔ Tieát daïy: 04 Baøøi 2: TOÅNG VAØ HIEÄU CUÛA HAI VECTÔ (tt) I. MUÏC TIEÂU: Kieán thöùc: Naém ñöôïc caùc tính chaát cuûa toång hai vectô, lieân heä vôùi toång hai soá thöïc, toång hai caïnh cuûa tam giaùc. Naém ñöôïc hieäu cuûa hai vectô. Kó naêng: Bieát döïng toång cuûa hai vectô theo ñònh nghóa hoaëc theo qui taéc hình bình haønh. Bieát vaän duïng caùc coâng thöùc ñeå giaûi toaùn. Thaùi ñoä: Reøn luyeän tö duy tröøu töôïng, linh hoaït trong vieäc giaûi quyeát caùc vaán ñeà. II. CHUAÅN BÒ: Giaùo vieân: Giaùo aùn. Hình veõ minh hoaï. Hoïc sinh: SGK, vôû ghi. OÂn taäp kieán thöùc vectô ñaõ hoïc. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh toå chöùc: Kieåm tra só soá lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: (5’) H. Neâu caùc caùch tính toång hai vectô? Cho ABC. So saùnh:       a) AB AC vôùi BC b) AB AC vôùi BC       Ñ. a) AB AC BC b) AB AC BC 3. Giaûng baøi môùi: TL Hoaït ñoäng cuûa Giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa Hoïc sinh Noäi dung Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu Hieäu cuûa hai vectô H1. Cho ABC coù trung ñieåm Ñ1. Caùc nhoùm thöïc hieän yeâu III. Hieäu cuûa hai vectô 15’ caùc caïnh BC, CA, AB laàn löôït caàu a) Vectô ñoái laø D, E, F. Tìm caùc vectô ñoái B + Vectô coù cuøng ñoä daøi vaø cuûa: F E ngöôïc höôùng vôùi a ñgl vectô   A C D ñoái cuûa a, kí hieäu a . a) DE b) EF      a) ED,AF,FB + AB BA    b) FE,BD,DC + Vectô ñoái cuûa 0 laø 0 . Nhaán maïnh caùch döïng hieäu A b) Hieäu cuûa hai vectô cuûa hai vectô + a b a ( b) O B    + AB OB OA Hoaït ñoäng 2: Vaän duïng pheùp tính toång, hieäu caùc vectô 8
  9. Traàn Só Tuøng Hình hoïc 10 H1. Cho I laø trung ñieåm cuûa Ñ1. I laø trung ñieåm cuûa AB IV. AÙp duïng     20’ AB. CMR IA IB 0 . IA IB a) I laø trung ñieåm cuûa AB     IA IB 0 IA IB 0       H2. Cho IA IB 0 . CMR: I Ñ2. IA IB 0 IA IB b) G laø troïng taâm cuûa ABC laø trung ñieåm cuûa AB. I naèm giöõa A, B vaø IA = IB    I laø trung ñieåm cuûa AB. GA GB GC 0 H3. Cho G laø troïng taâm Ñ3. Veõ hbh BGCD. ABC.    GB GC GD , CMR: GA GB GC 0 GA GD A G B I C D Hoaït ñoäng 3: Cuûng coá Nhaán maïnh: HS nhaéc laïi 5’ + Caùch xaùc ñònh toång, hieäu hai vectô, qui taéc 3 ñieåm, qui taéc hbh. + Tính chaát trung ñieåm ñoaïn thaúng. + Tính chaát troïng taâm tam giaùc. + a b a b 4. BAØI TAÄP VEÀ NHAØ: Baøi 5, 6, 7, 8, 9, 10. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG: Ngaøy soaïn: 4/9/2012 Chöông I: VECTÔ Tieát daïy: 05 Baøøi 2: BAØI TAÄP TOÅNG VAØ HIEÄU HAI VECTÔ I. MUÏC TIEÂU: Kieán thöùc: Cuûng coá caùc kieán thöùc ñaõ hoïc veà pheùp coäng vaø tröø caùc vectô. Khaéc saâu caùch vaän duïng qui taéc 3 ñieåm vaø qui taêc hình bình haønh. Kó naêng: Bieát xaùc ñònh vectô toång, vectô hieäu theo ñònh nghóa vaø caùc qui taéc. Vaän duïng linh hoaït caùc qui taéc xaùc ñònh vectô toång, vectô hieäu. Thaùi ñoä: Reøn luyeän tính caån thaän, chính xaùc. Luyeän tö duy hình hoïc linh hoaït. 9
  10. Hình hoïc 10 Traàn Só Tuøng II. CHUAÅN BÒ: Giaùo vieân: Giaùo aùn. Heä thoáng baøi taäp. Hoïc sinh: SGK, vôû ghi. Laøm baøi taäp veà nhaø. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh toå chöùc: Kieåm tra só soá lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: (3’) H. Neâu caùc qui taéc xaùc ñònh vectô toång, vectô hieäu? Ñ. Qui taéc 3 ñieåm, qui taéc hình bình haønh. 3. Giaûng baøi môùi: TL Hoaït ñoäng cuûa Giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa Hoïc sinh Noäi dung Hoaït ñoäng 1: Luyeän kyõ naêng chöùng minh ñaúng thöùc vectô H1. Neâu caùch chöùng minh Ñ1. Bieán ñoåi veá naøy thaønh veá 1. Cho hbh ABCD vaø ñieåm M moät ñaúng thöùc vectô? kia. tuyø yù. CMR:     M MA MC MB MD A D 2. CMR vôùi töù giaùc ABCD baát kì ta coù:     B C a) AB BC CD DA 0 H2. Neâu qui taéc caàn söû duïng? Ñ2. Qui taéc 3 ñieåm. b) AB AD CB CD    H3. Haõy phaân tích caùc vectô Ñ3. R J R A IJ 3. Cho ABC. Beân ngoaøi tam theo caùc caïnh cuûa caùc hbh? IQ IB BQ giaùc veõ caùc hbh ABIJ, BCPQ,    CARS. CMR: PS PC CS    R RJ IQ PS 0 A S J B I C Q P Hoaït ñoäng 2: Cuûng coá moái quan heä giöõa caùc yeáu toá cuûa vectô H1. Xaùc ñònh caùc vectô  Ñ1.    4. Cho ABC ñeàu, caïnh a. Tính ñoä daøi cuûa caùc vectô: a) AB BC b) AB BC a) AB BC = AC     b) AB BC = AD a) AB BC b) AB BC A 5. Cho a,b 0 . Khi naøo coù ñaúng thöùc: a) a b a b D B C b) a b a b H2. Neâu baát ñaúng thöùc tam Ñ2. AB + BC > AC 6. Cho a b = 0. So saùnh ñoä giaùc? daøi, phöông, höôùng cuûa a,b ? Hoaït ñoäng 3: Luyeän kó naêng chöùng minh 2 ñieåm truøng nhau    H1. Neâu ñieàu kieän ñeå 2 ñieåm Ñ1. IJ 0 7. CMR: AB CD trung 10
  11. Traàn Só Tuøng Hình hoïc 10 I, J truøng nhau? ñieåm cuûa AD vaø BC truøng nhau. Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá Nhaán maïnh caùch vaän duïng caùc kieán thöùc ñaõ hoïc. Caâu hoûi: Choïn phöông aùn ñuùng. Caùc nhoùm thaûo luaän, traû lôøi nhanh. 1) Cho 3 ñieåm  A,B,C.Ta coù: AB AC BC A.    AB AC BC 1C, 2A. B.    AB BC CB C.    D. AB AC CB 2) Cho I laø trung ñieåm cuûa AB, ta coù: A. IA IB 0 B. IA + IB=0 AI BI C.   D. AI IB 4. BAØI TAÄP VEÀ NHAØ: Laøm tieáp caùc baøi taäp coøn laïi. Ñoïc tröôùc baøi “Tích cuûa vectô vôùi moät soá” IV. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG: Ngaøy soaïn: 10/9/2012 Chöông I: VECTÔ Tieát daïy: 06 Baøøi 3: TÍCH CUÛA VECTÔ VÔÙI MOÄT SOÁ I. MUÏC TIEÂU: Kieán thöùc: Naém ñöôïc ñònh nghóa vaø tính chaát cuûa pheùp nhaân moät vectô vôùi moät soá. Naém ñöôïc ñieàu kieän ñeå hai vectô cuøng phöông. Kó naêng: Bieát döïng vectô ka khi bieát k R vaø a . Söû duïng ñöôïc ñieàu kieän caàn vaø ñuû cuûa 2 vectô cuøng phöông ñeå chöùng minh 3 ñieåm thaúng haøng hoaëc hai ñöôøng thaúng song song. Bieát phaân tích moät vectô theo 2 vectô khoâng cuøng phöông cho tröôùc. Thaùi ñoä: Luyeän tö duy phaân tích linh hoaït, saùng taïo. II. CHUAÅN BÒ: Giaùo vieân: Giaùo aùn. Hình veõ minh hoaï. Hoïc sinh: SGK, vôû ghi. Ñoïc baøi tröôùc. OÂn laïi kieán thöùc veà toång, hieäu cuûa hai vectô. 11
  12. Hình hoïc 10 Traàn Só Tuøng III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh toå chöùc: Kieåm tra só soá lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: (3')    H. Cho ABCD laø hình bình haønh. Tính AB AD . Nhaän xeùt veà vectô toång vaø AO ?        Ñ. AB AD AC . AC,AO cuøng höôùng vaø AC 2 AO . 3. Giaûng baøi môùi: TL Hoaït ñoäng cuûa Giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa Hoïc sinh Noäi dung Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu khaùi nieäm Tích cuûa vectô vôùi moät soá GV giôùi thieäu khaùi nieäm tích I. Ñònh nghóa 10' cuûa vectô vôùi moät soá. Cho soá k ≠ 0 vaø vectô a 0 . Tích cuûa a vôùi soá k laø moät    H1. Cho AB a . Döïng 2 a. Ñ1. Döïng BC a AC 2a vectô, kí hieäu k a, ñöôïc xaùc ñònh nhö sau: A B C + cuøng höôùng vôùi a neáu k>0, H2. + ngöôïc höôùng vôùi a neáu k<0 Cho G laø troïng taâm cuûa Ñ2. ABC. D vaø E laàn löôït laø A + coù ñoä daøi baèng k a . trung ñieåm cuûa BC vaø AC. So E Qui öôùc: 0 a = 0 , k 0 = 0 G saùnh  caùc vectô: a) DE vôùi AB B D C    1  b) AG vôùi AD a) DE AB   2 c) AG vôùi GD  2  b) AG AD  3  c) AG 2 GD Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu tính chaát cuûa tích vectô vôùi moät soá GV ñöa ra caùc ví duï minh HS theo doõi vaø nhaän xeùt. II. Tính chaát 10' hoaï, roài cho HS nhaän xeùt caùc Vôùi hai vectô a vaø b baát kì, tính chaát. vôùi moïi soá h, k ta coù:     H1. Cho ABC. M, N laø trung 1 k( a + b ) = k a + k b Ñ1. MA AN = BA AC ñieåm cuûa AB, AC. So saùnh 2 (h + k) a = h a + k a   caùc vectô: 1 1 h(k a) = (hk) a     BA AC = MA AN vôùi BA AC 2 2 1. a = a, (–1) a = – a 1   BA AC 2 Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu theâm veà tính chaát trung ñieåm ñoaïn thaúng vaø troïng taâm tam giaùc H1. Nhaéc laïi heä thöùc trung Ñ1. I laø trung ñieåm cuûa AB III. Trung ñieåm cuûa ñoaïn   10' ñieåm cuûa ñoaïn thaúng? IA IB 0 thaúng vaø troïng taâm cuûa tam giaùc a) I laø trung ñieåm cuûa AB H2. Nhaéc laïi heä thöùc troïng Ñ2. G laø troïng taâm ABC    MA MB 2MI taâm tam giaùc? GA GB GC 0 b) G laø troïng taâm ABC MA MB MC 3MG (vôùi M tuyø yù) 12
  13. Traàn Só Tuøng Hình hoïc 10 Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá Nhaán maïnh khaùi nieäm tích 10' vectô vôùi moät soá. Caâu hoûi: 1) Cho ñoaïn thaúng AB. Xaùc 1) ñònh caùc ñieåm M, N sao cho: MA 2MB , NA 2NB 2) Cho 4 ñieåm A, B, E, F thaúng 2) haøng. Ñieåm M thuoäc ñoaïn AB  1   1  1 EA EB , FA FB sao cho AE = EB, ñieåm F 2 2 2 khoâng thuoäc ñoaïn AB sao cho 1 AF = FB. So saùnh caùc caëp 2    vectô: EA vaø EB, FA vaø FB? 4. BAØI TAÄP VEÀ NHAØ: Baøi 1, 4, 5, 6, 7, 8, 9 SGK. Ñoïc tieáp baøi "Tích cuûa vectô vôùi moät soá" IV. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG: Ngaøy soaïn: 10/9/2012 Chöông I: VECTÔ Tieát daïy: 07 Baøøi 3: TÍCH CUÛA VECTÔ VÔÙI MOÄT SOÁ (tt) I. MUÏC TIEÂU: Kieán thöùc: Naém ñöôïc ñònh nghóa vaø tính chaát cuûa pheùp nhaân moät vectô vôùi moät soá. Naém ñöôïc ñieàu kieän ñeå hai vectô cuøng phöông. Kó naêng: Bieát döïng vectô ka khi bieát k R vaø a . Söû duïng ñöôïc ñieàu kieän caàn vaø ñuû cuûa 2 vectô cuøng phöông ñeå chöùng minh 3 ñieåm thaúng haøng hoaëc hai ñöôøng thaúng song song. Bieát phaân tích moät vectô theo 2 vectô khoâng cuøng phöông cho tröôùc. Thaùi ñoä: Luyeän tö duy phaân tích linh hoaït, saùng taïo. II. CHUAÅN BÒ: Giaùo vieân: Giaùo aùn. Hình veõ minh hoaï. Hoïc sinh: SGK, vôû ghi. Ñoïc baøi tröôùc. OÂn laïi kieán thöùc veà toång, hieäu cuûa hai vectô. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh toå chöùc: Kieåm tra só soá lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: (3') H. Neâu heä thöùc trung ñieåm  cuûa ñoaïn thaúng, heä thöùc troïng taâm tam giaùc? Ñ. MA MB 2MI ; MA MB MC 3MG . 13
  14. Hình hoïc 10 Traàn Só Tuøng 3. Giaûng baøi môùi: TL Hoaït ñoäng cuûa Giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa Hoïc sinh Noäi dung Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu ñieàu kieän ñeå hai vectô cuøng phöông H1. Cho 4 ñieåm A, B, E, F Ñ1. IV. Ñieàu kieän ñeå hai vectô 10' thaúng haøng. Ñieåm M thuoäc cuøng phöông 1 a vaø b ( b ≠ 0 ) cuøng phöông ñoaïn AB sao cho AE = EB,  1   1  2 EA EB , FA FB k R: a= k b ñieåm F khoâng thuoäc ñoaïn AB 2 2 1 sao cho AF = FB. So saùnh 2   caùc caëp vectô: EA vaø EB,   FA vaø FB? Nhaän xeùt: A, B, C thaúng H2. Nhaéc laïi caùch chöùng minh Ñ2. A, B, C thaúng haøng     haøng k R: AB kAC 3 ñieåm thaúng haøng? ABvaø AC cuøng phöông. Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu phaân tích moät vectô theo hai vectô khoâng cuøng phöông GV giôùi thieäu vieäc phaân tích A V. Phaân tích moät vectô theo 7' moät vectô theo hai vectô hai vectô khoâng cuøng khoâng cuøng phöông. B M C phöông H1. Cho ABC, M laø trung  1   Cho a vaø b khoâng cuøng  Ñ1. AM = AB AC ñieåm  cuûa   BC. Phaân tích AM 2 phöông. Khi ñoù moïi vectô x theo AB,AC ? ñeàu phaân tích ñöôïc moät caùch duy nhaát theo hai vectô a, b , nghóa laø coù duy nhaát caëp soá h, k sao cho x = h a+ k b . Hoaït ñoäng 3: Vaän duïng phaân tích vectô, chöùng minh 3 ñieåm thaúng haøng A Ví duï: Cho ABC vôùi troïng 20' K taâm G. Goïi I laø trung ñieåm I a G cuûa AG vaø K laø ñieåm treân 1 B b M C caïnh AB sao cho AK = AB.    5  H1. Vaän duïng heä thöùc troïng Ñ1. CA CB = 3 CG a) Phaân tích caùc vectô AI,AK    1     taâm tam giaùc, tính CA CB ? CG = a b ,CI,CK theo a CA , b CB 3 b) CMR C, I, K thaúng haøng.   1   H2. Phaân tích CI theo a, b ? Ñ2. CI = CA CG 2 2 1 = a b  3 6 H3. Phaân tích AK theo a,  1  1 Ñ3. AK = AB = b a b ? 5 5 H4. Phaân tích giaû thieát: Phaân    1 1    Ñ4. AI CI CA = b a tích AI,CK theo a CA ,  6 3 b CB ? 14
  15. Traàn Só Tuøng Hình hoïc 10    4 1 CK CA AK = a b 5 5 Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá Nhaán maïnh: 3' + Caùc kieán thöùc caàn söû duïng: heä thöùc trung ñieåm, troïng taâm + Caùch phaân tích: qui taéc 3 ñieåm 4. BAØI TAÄP VEÀ NHAØ: Baøi 2, 3 SGK. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG: Ngaøy soaïn: 10/9/2012 Chöông I: VECTÔ Tieát daïy: 08 Baøøi 3: BAØI TAÄP TÍCH CUÛA VECTÔ VÔÙI MOÄT SOÁ I. MUÏC TIEÂU: Kieán thöùc: Cuûng coá ñònh nghóa vaø caùc tính chaát cuûa pheùp nhaân vectô vôùi moät soá. Söû duïng ñieàu kieän caàn vaø ñuû ñeå hai vectô cuøng phöông. Kó naêng: Bieát vaän duïng tích vectô vôùi moät soá ñeå chöùng minh ñaúng thöùc vectô Bieát vaän duïng ñieàu kieän hai vectô cuøng phöông ñeå chöùng minh 3 ñieåm thaúng haøng. Bieát vaän duïng caùc pheùp toaùn vectô ñeå phaân tích moät vectô theo hai vectô khoâng cuøng phöông. Thaùi ñoä: Reøn luyeän tính caån thaän, chính xaùc. Luyeän tö duy linh hoaït qua vieäc phaân tích vectô. II. CHUAÅN BÒ: Giaùo vieân: Giaùo aùn. Heä thoáng baøi taäp. Hoïc sinh: SGK, vôû ghi. OÂn taäp caùc kieán thöùc veà vectô. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh toå chöùc: Kieåm tra só soá lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: (Loàng vaøo quaø trình luyeän taäp) H. Ñ. 3. Giaûng baøi môùi: TL Hoaït ñoäng cuûa Giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa Hoïc sinh Noäi dung Hoaït ñoäng 1: Vaän duïng chöùng minh ñaúng thöùc vectô 15
  16. Hình hoïc 10 Traàn Só Tuøng A 1. Goïi AM laø trung tuyeán cuûa 10' ABC vaø D laø trung ñieåm cuûa D ñoaïn AM. CMR:    B M C    a) 2DA DB DC 0 H1. Nhaéc laïi heä thöùc trung Ñ1. DB DC 2DM b) 2OA OB OC 4OD , ñieåm? vôùi O tuyø yù. H2. Neâu caùch chöùng minh b)? Ñ2. Töø a) söû duïng qui taéc 3 ñieåm. Höôùng daãn: Töø M veõ caùc A 2. Cho ABC ñeàu coù troïng ñöôøng thaúng song song vôùi taâm O vaø M laø 1 ñieåm tuyø yù C B2 caùc caïnh cuûa ABC. 1 trong tam giaùc. Goïi D, E, F F O E C 2 M B1 laàn löôït laø chaân ñöôøng vuoâng H3. Nhaän xeùt caùc tam giaùc B A1DA2 C goùc haï töø M ñeán BC, AC, AB. MA1A2, MB1B2, MC1C2 ? Ñ3. Caùc tam giaùc ñeàu CMR:    3  H4. Neâu heä thöùc troïng taâm     MD ME MF MO Ñ4. MA MB MC 3MO 2 tam giaùc? Hoaït ñoäng 2: Vaän duïng xaùc ñònh ñieåm thoaû moät ñaúng thöùc vectô  H1. Neâu caùch xaùc ñònh moät Ñ1. Chöùng toû: OM a (vôùi O 3. Cho hai ñieåm phaân bieät A, 10' ñieåm? B. Tìm ñieåm K sao cho: vaø a ñaõ bieát)   3KA 2KB 0      H2. Tính MA MB ? Ñ2. MA MB = 2 MI 4. Cho ABC. Tìm ñieåm M A    sao cho: MA MB 2MC 0 I M B C Hoaït ñoäng 3: Vaän duïng chöùng minh 3 ñieåm thaúng haøng, hai ñieåm truøng nhau   H1. Neâu caùch chöùng minh 3 Ñ1. 5. Cho boán ñieåm O, A, B, C Chöùng minh CA,CB    10' ñieåm A, B, C thaúng haøng? cuøng phöông. sao cho: OA 2OB 3OC 0   CA 2CB 0 CMR 3 ñieåm A, B, C thaúng haøng. 6. Cho hai tam giaùc ABC vaø  H2. Neâu caùch chöùng minh 2 Ñ2. GG 0 A B C laàn löôït coù troïng taâm ñieåm truøng nhau? laø G vaø G . CMR:  AA BB CC 3GG Töø ñoù suy ra ñieàu kieän caàn vaø ñuû ñeå hai tam giaùc coù cuøng troïng taâm. Hoaït ñoäng 4: Vaän duïng phaân tích vectô H1. Vaän duïng tính chaát naøo? Ñ1. Heä thöùc trung ñieåm. 7. Cho AK vaø BM laø hai trung 10' tuyeán cuûa ABC. Phaân tích 16
  17. Traàn Só Tuøng Hình hoïc 10      2 2 4 caùc vectô AB,BC,CA theo AB u v , BC u v   3 3 3 u AK, v BM  4 2 CA u v 8. Treân ñöôøng thaúng chöùa 3 3 caïnh BC cuûa ABC, laáy moät Ñ2. Qui taéc 3 ñieåm   ñieåm M sao cho: MB 3MC.  1 3  AM u v Phaân tích AM theo 2 2   u AB, v AC . Hoaït ñoäng 5: Cuûng coá 3' Nhaán maïnh caùch giaûi caùc daïng toaùn 4. BAØI TAÄP VEÀ NHAØ: Laøm tieáp caùc baøi taäp coøn laïi. Ñoïc tröôùc baøi "Heä truïc toaï ñoä" IV. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG: Ngaøy soaïn: 20/9/2012 Chöông I: VECTÔ Tieát daïy: 09 Baøøi 4: HEÄ TRUÏC TOAÏ ÑOÄ I. MUÏC TIEÂU: Kieán thöùc: Naém ñöôïc ñònh nghóa vaø caùc tính chaát veà toaï ñoä cuûa vectô vaø cuûa ñieåm. Kó naêng: Bieát bieåu dieãn caùc ñieåm vaø caùc vectô baèng caùc caëp soá trong heä truïc toaï ñoä ñaõ cho. Bieát tìm toaï ñoä caùc vectô toång, hieäu, tích moät soá vôùi moät vectô. Bieát söû duïng coâng thöùc toaï ñoä trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng vaø toaï ñoä troïng taâm tam giaùc. Thaùi ñoä: Reøn luyeän tính caån thaän, chính xaùc. Gaén kieán thöùc ñaõ hoïc vaøo thöïc teá. II. CHUAÅN BÒ: Giaùo vieân: Giaùo aùn. Hình veõ minh hoaï. Hoïc sinh: SGK, vôû ghi. OÂn taäp kieán thöùc vectô ñaõ hoïc. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh toå chöùc: Kieåm tra só soá lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: (3')  3     H. Cho ABC, ñieåm M thuoäc caïnh BC: MB MC. Haõy phaân tích AM theo AB,AC . 2  2  3  Ñ. AM AB AC. 5 5 3. Giaûng baøi môùi: TL Hoaït ñoäng cuûa Giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa Hoïc sinh Noäi dung Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu veà Toaï ñoä cuûa ñieåm treân truïc 17
  18. Hình hoïc 10 Traàn Só Tuøng GV giôùi thieäu truïc toaï ñoä, I. Truïc vaø ñoä daøi ñaïi soá treân toaï ñoä cuûa ñieåm treân truïc, ñoä truïc 15' daøi ñaïi soá cuûa vectô treân truïc. a) Truïc toaï ñoä (O; e ) H1. Cho truïc (O; e ) vaø caùc Ñ1. b) Toaï ñoä cuûa ñieåm treân truïc: ñieåm A, B, C nhö hình veõ. Cho M treân truïc (O; e ).  Xaùc ñònh toaï ñoä caùc ñieåm A, k laø toaï ñoä cuûa M OM ke B, C, O. c) Ñoä daøi ñaïi soá cuûa vectô: Cho A, B treân truïc (O; e ).  H2. Cho truïc (O; e ). Xaùc ñònh Ñ3. a = AB AB ae caùc ñieåm M(–1), N(3), P(–3). Nhaän xeùt:  + AB cuøng höôùng e AB>0  H3. Tính ñoä daøi ñoaïn thaúng + ABngöôïc höôùng e AB<0 MN vaø neâu nhaän xeùt? Ñ3. MN = 4 = 3 ( 1) + Neáu A(a), B(b) thì AB=b–a  + AB = H4. Xaùc ñònh toaï ñoä trung Ñ4. I(1) AB AB b a + Neáu A(a), B(b), I laø trung ñieåm I cuûa MN? a b ñieåm cuûa AB thì I 2 Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu veà Toaï ñoä cuûa vectô, cuûa ñieåm trong heä truïc toaï ñoä Cho HS nhaéc laïi kieán thöùc II. Heä truïc toaï ñoä ñaõ bieát veà heä truïc toaï ñoä. Sau a) Ñònh nghóa: 22' ñoù GV giôùi thieäu ñaày ñuû veà Heä truïc toaï ñoä O; i; j heä truïc toaï ñoä. O : goác toaï ñoä Truïc O; i : truïc hoaønh Ox Truïc O; j : truïc tung Oy i, j laø caùc vectô ñôn vò Heä O; i; j coøn kí hieäu Oxy Maët phaúng toaï ñoä Oxy. H1. Nhaéc laïi ñònh lí phaân tích b) Toaï ñoä cuûa vectô vectô? u = (x; y) u xi yj  Cho u = (x; y), u' = (x ; y )  x x'  u u' y y' H2. Xaùc ñònh toaï ñoä cuûa AB Ñ1. ! x, y R: u xi yj nhö hình veõ? Moãi vectô ñöôïc hoaøn toaøn  xaùc ñònh khi bieát toaï ñoä cuûa Ñ2. AB 3i 2 j noù H3. Xaùc ñònh toaï ñoä cuûa i, j ?  AB = (3;2) i (1;0), j (0;1) c) Toaï ñoä cuûa ñieåm GV giôùi thieäu khaùi nieäm toaï  ñoä cuûa ñieåm. M(x; y) OM = (x; y) Neáu MM1  Ox, MM2  Oy H4. thì x = OM1 , y = OM2 a) Xaùc ñònh toaï ñoä caùc ñieåm 18
Giáo Án Liên Quan