Đề minh họa kiểm tra giữa kì 1 môn Ngữ văn 10 Năm học 2021-2022 - Đề 1 (Có đáp án)

Nội dung tài liệu: Đề minh họa kiểm tra giữa kì 1 môn Ngữ văn 10 Năm học 2021-2022 - Đề 1 (Có đáp án)

1. PHẦN I XÂY DỰNG ĐỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ ĐỊNH KÌ GIỮA KÌ I – LỚP 10 THEO MA TRẬN ĐỀ, ĐẶC TẢ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ THEO MÔN HỌC 1 . Ma trận MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA MÔN: NGỮ VĂN LỚP 10 – THỜI GIAN LÀM BÀI: 90 phút % Mức độ nhận thức Tổng Tổng điểm Vận dụng Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Kĩ cao TT năng Tỉ lệ Thờ Tỉ Thời Tỉ lệ Thời Tỉ Thời Số Thờ (%) i lệ gian (%) gian lệ gian câu i gian ( %) (phút (phút (%) (phút hỏi gian (ph ) ) ) (ph út) út) 1 Đọc 40 15 5 15 5 10 10 0 0 06 20 hiểu 2 Làm 60 25 10 15 10 10 20 10 30 01 70 văn Tổng 40 15 30 15 20 30 10 30 07 90 100 Tỉ lệ % 40 30 20 10 100 Tỉ lệ chung 70 30 100 2. Đặc tả BẢNG ĐẶC TẢ KĨ THUẬT ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ I MÔN: NGỮ VĂN LỚP 10 - THỜI GIAN LÀM BÀI: 90 PHÚT T Nội Đơn vị Mức độ kiến thức, Số câu hỏi theo mức độ nhận Tổn T dung kiến kĩ năng cần kiểm tra, đánh giá thức g
2. kiến thức/kĩ Vận thức/kĩ năng Nhận Thôn Vận dụn năng biết g hiểu dụng g cao 1 ĐỌC Đọc hiểu Nhận biết: 3 2 1 0 6 HIỂU văn bản : - Xác định được phương thức truyện cổ biểu đạt chính của đoạn trích. tích” Sự - Xác định được nhân vật trong tích quả đoạn trích. dưa hấu “ - Chỉ ra thông tin trong đoạn (ngữ liệu trích qua lời của nhân vật. ngoài sách Thông hiểu giáo khoa) - Hiểu được đặc sắc về nghệ thuật của đoạn trích qua việc xác định biện pháp tu từ của đoạn văn. - Nhận xét nội dung của văn bản. Vận dụng: - Rút ra được thông điệp, bài học cho bản thân từ nội dung văn bản.
3. 2 LÀM - Kể Nhận biết: 1* VĂN chuyện - Xác định được kiểu bài tự sự, dựa trên câu chuyện cần kể. câu - Nhớ được cốt truyện, nhân vật, chuyện đã các sự việc chi tiết tiêu biểu của có: văn bản tự sự dân gian “Tấm Cám” + Tấm Thông hiểu: Cám - Hiểu được các sự việc chính, các nhân vật, tư tưởng của văn bản tự sự dân gian Tấm Cám - Hiểu vai trò của ngôi kể thứ nhất, lời kể, đối thoại và độc thoại trong văn tự sự. Vận dụng: - Vận dụng chất liệu trong các văn bản tự sự dân gian “ Tấm Cám “ để viết bài văn tự sự. - Sử dụng ngôi kể thứ nhất, lời kể khác với văn bản trong sách giáo khoa. Vận dụng cao: - Lựa chọn và sắp xếp diễn biến câu chuyện một cách nghệ thuật; diễn đạt sáng tạo phần kết thúc truyện , có giọng điệu riêng để chuyện kể hấp dẫn lôi cuốn. - Lựa chọn sự việc, chi tiết sâu sắc, có tác dụng bồi đắp suy nghĩ tình cảm tốt đẹp trong cuộc sống.
4. Tổng 7 Tỉ lệ % 40 30 20 10 Tỉ lệ chung 70 30
5. PHẦN II ĐỀ MINH HỌA (GV: Nguyễn Thị Định) ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ I NĂM HỌC 2021- 2022 Môn: Ngữ văn, lớp 10 Thời gian làm bài: 90 phút ( không kể thời gian phát đề ) I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc đoạn trích: Quả thật hòn đảo này rất hoang vu và không có một bóng người, chắc chưa từng có người nào đặt chân lên hòn đảo. Trên đảo chỉ có chút cây cỏ mọc lơ thơ và vài loài chim biển sinh sống. Chàng tìm kiếm mãi mới tìm được chút quả dại chua chát và chút rau dại để ăn tạm bợ qua ngày. Kể từ đó, An Tiêm đi khắp con đảo tìm những loại rau rừng để trồng, kiếm quả rừng để ăn. Nàng Ba, vợ An Tiêm thì ra biển kiếm ngao, kiêm ốc. Đứa con lớn được chàng dạy cho cách làm bẫy chim, nhưng rồi dần dần lũ chim cũng đề phòng nên có ngày thằng bé không bẫy được con chim nào. Mặc dù cá rất nhiều nhưng An Tiêm ko có lưới để bắt, quả thì cũng có mùa. Chính vì vậy gia đình An Tiêm vẫn chủ yếu sống qua ngày đoạn tháng bằng những thứ rau dại mang về trồng trong vườn. Cuộc đời của bốn người rất khốn khó và lao đao. Tuy muôn vàn khó nhọc nhưng An Tiêm vẫn nuôi trong mình một hi vọng rồi sẽ có ngày cuộc sống sẽ khấm khá lên. (Trích Sự tích quả dưa hấu, Việt sử giai thoại, NXB Giáo dục) Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn trích. Câu 2. Trong đoạn trích có những nhân vật nào? Câu 3. Trong đoạn trích, An Tiêm dạy con làm việc gì? Câu 4. Xác định biện pháp tu từ trong câu “Kể từ đó, An tiêm đi khắp con đảo tìm những loại rau rừng để trồng, kiếm quả rừng để ăn. Nàng Ba, vợ An Tiêm thì ra biển kiếm ngao, kiêm ốc. Đứa con lớn được chàng dạy cho cách làm bẫy chim, nhưng rồi dần dần lũ chim cũng đề phòng nên có ngày thằng bé không bẫy được con chim nào.” Câu 5. Đoạn trích trên kể về sự việc gì? Câu 6. Thông điệp mà tác giả muốn nhắn gửi trong đoạn trích trên là gì?
6. II. LÀM VĂN (6,0 điểm) Anh/Chị hãy hóa thân vào nhân vật Tấm kể lại truyện Tấm Cám với một kết thúc khác bản kể trong sách giáo khoa Ngữ văn 10. KIỂM TRA GIỮA KÌ I NĂM HỌC 2021 - 2022 ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM Môn: Ngữ văn, lớp 10 (Đáp án và hướng dẫn chấm gồm trang) Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 T 1 Phương thức biểu đạt chính: tự sự 0,5 Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như Đáp án: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời không đúng phương thức biểu đạt chính: không cho điểm. 2 Trong đoạn trích có những nhân vật : Mai An Tiêm, Vợ, Con 0,5 trai Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như Đáp án: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời không đúng : không cho điểm. 3 Trong đoạn trích, An Tiêm dạy con cách làm bẫy chim 0,5 Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như Đáp án: 0,5 điểm - Học sinh trả lời không đúng : không cho điểm
7. 4 Biện pháp tu từ liệt kê: “ An Tiêm đi Nàng Ba, vợ An Tiêm 0,75 Đứa con lớn được Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như Đáp án hoặc có cách diễn đạt tương đương: 0,75 điểm. - Học sinh trả lời không đúng : không cho điểm 5 Đoạn trích trên kể về việc: gia đình Mai An Tiêm bị đày ra đảo 0,75 hoang, cả gia đình tìm cách để duy trì sự sống. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án hoặc có cách diễn đạt tương đương: 0,75 điểm. - Học sinh trả lời không đúng: không cho điểm. 6 Thông điệp mà tác giả muốn nhắn gửi trong đoạn trích: Không 1,0 có con đường nào là đường cùng; Lòng quyết tâm của con người Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án hoặc có cách diễn đạt tương đương: 1,0 điểm. - Học sinh trả lời không đúng: không cho điểm. II LÀM VĂN 6,0 Anh/Chị hãy hóa thân vào nhân vật Tấm kể lại truyện Tấm 6,0 Cám với một kết thúc khác bản kể trong sách giáo khoa. a. Đảm bảo cấu trúc bài tự sự 0,5 Mở bài giới thiệu được bản thân (nhập vai), Thân bài kể được các sự việc chi tiết của truyện, Kết bài nêu được cảm nghĩ của bản thân. b. Xác định đúng yêu cầu đề bài: 0,5 Kể chuyện Tấm Cám theo ngôi kể Tấm; sáng tạo kết thúc khác với bản kể của sách giáo khoa. Hướng dẫn chấm: - Học sinh xác định đúng 02 yêu cầu của đề bài: 0,5 điểm.
8. - Học sinh xác định được 1 trong 2 yêu cầu của đề bài: 0,25 điểm. c. Triển khai cốt truyện Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần đảm bảo kể được cốt truyện hoàn chỉnh với các sự việc chi tiết tiêu biểu theo ngôi kể Tấm. * Hóa thân vào nhân vật Tấm để giới thiệu bản thân 0,5 *Tấm kể về hoàn cảnh xuất thân của mình. 2,5 - Thuở nhỏ, ta sớm mồ côi cha mẹ, sống cùng dì ghẻ và đứa em cùng cha khác mẹ là Cám. - Ta bị hai người đó hắt hủi, và bắt nạt, phải làm lụng vất vả suốt ngày. *Tấm kể về cuộc đời mình trước khi làm hoàng hậu. - Ta bị Cám lừa dối, trút hết giỏ tép bắt được để cướp lấy chiếc yếm đào. Trong lúc buồn khổ, ta đã khóc, được bụt hiện lên tặng cho con cá bống. Ta yêu quý và xem cá bống như một người bạn, tâm sự những lúc vui buồn. - Mẹ con Cám lừa ta đi chăn trâu ở cánh đồng xa, ở nhà làm thịt cá bống. Ta buồn khóc, bụt lại hiện lên mách ta chôn xương bống vào bốn chân giường. Ta ngạc nhiên nhưng vẫn làm theo. - Mẹ con Cám không muốn cho ta đi xem hội, họ trộn thóc lẫn gạo bắt ta ở nhà nhặt. Ta uất hận mà khóc, bụt hiện lên, sai đàn chim sẻ xuống nhặt hộ, nói ta đào bốn chân giường lên có quần áo đẹp, giày và ngựa để đi dự hội. Ta sung sướng vô cùng. - Đến nơi, ta đánh rơi chiếc hài và được phụ vương các con nhặt được, từ đó ta trở thành hoàng hậu. Ta ngỡ ngàng, ngạc nhiên sung sướng, không tin vào sự thực. Mẹ con Cám thì hằn học và vô cùng tức giận. * Tấm kể về cuộc đời sau khi làm hoàng hậu. - Ở hoàng cung, ta được hoàng thượng vô cùng yêu thương, sủng ái - Đến ngày giỗ cha, ta trở về nhà. Bị mẹ con Cám dụ trèo lên cây cau sau đó họ ở dưới chặt gốc làm ta rơi xuống sông, chết
9. một cách tức tưởi. Cám lên thay ta làm hoàng hậu - Quá uất ức và không cam chịu số phận, ta đã hóa thành chim vàng anh để vừa được ngày ngày hót vui bên chồng, vừa để chứng minh cho mẹ con cám sự tồn tại của linh hồn mình. - Mẹ con Cám độc ác giết chết chim vàng anh, ta lại hóa thành cây xoan đào để ngày ngày được tỏa bóng mát cho chồng, mẹ con Cám độc ác đem chặt cây làm khung cửi. - Không thể chịu đựng được thêm, ta hóa thành con ác trên khung cửi chính thức tuyên chiến với mẹ con Cám. Mẹ con chúng đuổi cùng giết tận, đem đốt khung cửi. - Biết không thể dùng cách này, ta nghĩ ra một kế lâu dài. Thấy chồng mình hay dừng chân uống nước tại quán của một bà lão, ta hóa thành quả thị, ngày ngày bước ra quét dọn, nấu cơm cho bà, mong một ngày được đoàn tụ cùng chồng - Cuối cùng trời không phụ lòng người. Nhà vua đã nhận ra ta qua cánh trầu têm cánh phượng, đón ta trở lại cung. Ta mừng rỡ khôn xiết, tình nghĩa vợ chồng được hàn gắn, những cố gắng, nỗ lực, sự hi sinh, sự đấu tranh kiên cường bao lâu nay của ta đã được đền đáp. * Sự trừng phạt của Tấm đối với mẹ con Cám - Khi ta trở về, mẹ Cám vô cùng bàng hoàng và sợ hãi. Cám thấy ta trở nên xinh đẹp hơn ngỏ ý muốn được trắng đẹp như ta. - Trước lời đề nghị của Cám, ban đầu, ta có ý định cho Tấm dội nước sôi lột da để cho trắng đẹp, sau đó đem làm mắm gửi về cho dì ghẻ ăn. - Tuy nhiên, sau đó ta đã nghĩ lại, dù họ đối xử với ta một cách cay nghiệt, độc ác nhưng dù sao họ cũng đã từng nuôi ta, cho nên ta quyết định cho họ đi đầy ra biên ải để trả giá cho lỗi lầm - Thế nhưng vì quá xấu hổ và hối hận hai mẹ con họ đã tự tử. Hướng dẫn chấm: - Kể được đầy đủ các sự kiện, chi tiết, đúng ngôi kể: 2,5 điểm - Kể chưa đầy đủ: 1,5 điểm - 2,0 điểm. - Kể sơ sài: 0,75 điểm - 1,25 điểm.
10. - Kể sai sự việc: 0,25 điểm - 0,5 điểm. * Sáng tạo kết thúc truyện khác với bản kể của sách giáo khoa. 0.5 Hướng dẫn chấm: -Sáng tạo kết thúc mới hấp dẫn và hợp logic với cốt truyện: 0,5 điểm. - Kể kết thúc mới chưa phù hợp với cốt truyện: 0,25 điểm. * Nêu cảm nghĩ của bản thân trong vai Tấm, rút ra bài học: 0,5 - Tấm tự suy nghĩ về cuộc đời mình. - Tấm đưa ra bài học dạy dỗ con cháu: Hạnh phúc có ngay ở chốn nhân gian, phải kiên cường, dũng cảm đấu tranh chống lại cái xấu, cái ác giành lấy và giữ lấy hạnh phúc thuộc về mình. Biết sống lương thiện vì ở hiền gặp lành, ác giả ác báo. Hướng dẫn chấm: - Học sinh đáp ứng được 2 yêu cầu: 0,5 điểm - Học sinh đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm. d. Chính tả, ngữ pháp 0,5 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo 0,5 Thể hiện trí tưởng tượng phong phú; lựa chọn và sắp xếp diễn biến câu chuyện một cách nghệ thuật; diễn đạt giàu cảm xúc, có giọng điệu riêng. Hướng dẫn chấm: - Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm. - Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm.