Đề kiểm tra giữa học kì 2 môn Ngữ văn 10 - Sở GD&ĐT Bắc Ninh 2023-2024 (Có đáp án)

Nội dung tài liệu: Đề kiểm tra giữa học kì 2 môn Ngữ văn 10 - Sở GD&ĐT Bắc Ninh 2023-2024 (Có đáp án)

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ 2 BẮC NINH NĂM HỌC 2023-2024 Môn: Ngữ văn - Lớp 10 (Đề gồm có 02 trang) Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian phát đề) I. ĐỌC HIỂU (6,0 điểm) Đọc văn bản sau: Cụ Kép là người thích uống rượu ngâm thơ và chơi hoa lan. Cụ đã tới cái tuổi được hoàn toàn nhàn rỗi để dưỡng lấy tính tình. Vì bây giờ trong nhà cũng đã thừa bát ăn. Xưa kia, cụ cũng muốn có một vườn cảnh để sớm chiều ra đấy tự tình. Nhưng nghĩ rằng mình chỉ là một anh nhà nho sống vào giữa buổi Tây Tàu nhố nhăng làm lạc mất cả quan niệm cũ, làm tiêu mất bao nhiêu giá trị tinh thần; nhưng nghĩ mình chỉ là một kẻ chọn nhầm thế kỷ với hai bàn tay không có lợi khí mới, thì riêng cho thân thế, lo cho sự mất còn của mình cũng chưa xong, nói chi đến chuyện chơi hoa. Cụ Kép thường nói với lớp bạn cũ rằng có một vườn hoa là một việc dễ dàng, nhưng đủ thời giờ mà săn sóc đến hoa mới là việc khó. Cụ muốn nói rằng người chơi hoa nhiều khi phải lấy cái chí thành chí tình1 ra mà đối đãi với giống hoa cỏ không bao giờ biết lên tiếng kia. Như thế mới phải đạo, cái đạo của người tài tử. Chứ còn cứ gây được lên một khoảnh vườn, khuân hoa cỏ các nơi về mà trồng, phó mặc chúng ở giữa trời, đày chúng ra mưa nắng với thờ ơ, chúng trổ bông không biết đến, chúng tàn lá cũng không hay thì chơi hoa làm gì cho thêm tội. Đến hồi gần đây, biết đã đủ tư cách chơi cây cảnh, cụ Kép mới gây lấy một vườn lan nho nhỏ. Giống lan gì cũng có một vài chậu.Tiểu kiều, Đại kiều, Nhất điểm, Loạn điểm, Yên tử v.v Chiều hôm nay, hoa Mặc lan chớm nở. Chiều mai, mồng một Tết, hoa Mặc lan mãn khai đầy vườn. Đêm giao thừa, bên cạnh nồi bánh chưng sôi sình sịch, bõ già đang chăm chú canh nồi kẹo mạch nha. Cụ Kép dặn bõ già phải cẩn thận xem lửa kẻo lơ đễnh một chút là khê mất nồi kẹo. Hai ông Ấm2, con trai cụ Kép, người lớn tuổi đứng đắn như thế, mà lại ngồi gần đấy, phất giấy vào những nan lồng3. Thực là hai đứa trẻ con đang ngồi nghịch với lồng bàn giấy. Họ trịnh trọng ngồi dán hồ, vuốt giấy. Hai ông Ấm, ngồi phất được đến mười cái lồng bàn giấy. Họ rất vui sướng vì họ tin đã làm toại được sở thích của cha già. Cụ Kép co ro chạy từ nồi kẹo mạch nha 4 qua đám lồng bàn giấy, đến cái rổ đá cuội 5 đã ráo nước thì cụ ngồi xổm xuống, ngồi lựa lấy những viên đá thật trắng, thật tròn, để ra một mẹt riêng. Ông Ấm cả, ông Ấm hai lễ mễ bưng những chậu Mặc lan vào trong nhà. Cả ba ông con đều nhặt những hòn cuội xấu nhất, méo mó, xù xì trải xuống mặt đất những chậu lan gần nở. Mỗi lần có một người đụng mạnh vào rò lan đen, cụ Kép lại xuýt xoa như có người châm kim vào da thịt mình. (Trích Hương cuội - Vang bóng một thời, Nguyễn Tuân, NXB Văn học Hà Nội 2000, trang 89-91) Chú thích: (1)chí thành chí tình: tấm lòng rất chân thành, sâu sắc. (2)ông Ấm: cách gọi con trai của các bậc quan lại thời xưa. (3)phất giấy vào những nan lồng: dán giấy vào những nan lồng bàn. (4)kẹo mạch nha: loại kẹo đường có độ dẻo nhưng không dai, màu vàng sậm, vị ngọt thanh, thơm ngon mùi nếp. (5)đá cuội: là một loại đá kích thước tương đối nhỏ, nhẵn (do tác động của tự nhiên). Trang 1/2
2. Lựa chọn đáp án đúng nhất (3,0 điểm): Câu 1. Đoạn trích sử dụng ngôi kể nào? A. Ngôi thứ nhấtB. Ngôi thứ hai C. Kết hợp ngôi thứ nhất và ngôi thứ baD. Ngôi thứ ba Câu 2. Nhân vật chính trong đoạn trích là ai? A. Cụ Kép B. Người bõ già C. Cụ Tú D. Hai ông Ấm. Câu 3. Xác định thể loại văn bản trên. A. Truyền kỳB. Truyện ngắn C. Tiểu thuyết D. Thần thoại Câu 4. Hãy chỉ ra dòng nào có sử dụng biện pháp chêm xen trong câu văn sau: Hai ông Ấm, con trai cụ Kép, người lớn tuổi đứng đắn như thế, mà lại ngồi gần đấy, phất giấy vào những nan lồng. A. Hai ông Ấm B. con trai cụ Kép C. con trai cụ Kép, người lớn tuổi đứng đắn như thế, mà lại ngồi gần đấy D. mà lại ngồi gần đấy, phất giấy vào những nan lồng Câu 5. Thái độ, tình cảm của cụ Kép đối với hoa lan như thế nào? A. Thái độ trân trọng, nâng niu.B. Thái độ phó mặc, thờ ơ. C. Thái độ miệt thị, coi thường.D. Đắm đuối đến quên ăn, quên ngủ. Câu 6. Chỉ ra nội dung khái quát của đoạn trích. A. Phê phán xã hội làm lạc mất cả quan niệm cũ. B. Phê phán xã hội Tây Tàu nhố nhăng. C. Ca ngợi thú chơi hiện đại của thời nay. D. Ca ngợi thú chơi tao nhã của người xưa. Trả lời các câu hỏi (3,0 điểm): Câu 7. Phân tích tác dụng của biện pháp liệt kê trong câu văn in đậm. Câu 8. Thú chơi hoa lan của nhân vật chính được làm nổi bật trong thời gian đặc biệt nào? Câu 9. Hãy nêu một thông điệp có ý nghĩa nhất đối với anh chị sau khi đọc đoạn trích. II. VIẾT (4,0 điểm) Viết một bài văn nghị luận (khoảng 500 chữ) phân tích, đánh giá chủ đề và nhân vật cụ Kép trong đoạn trích phần Đọc hiểu. Hết Trang 2/2